Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη στις 24 Σεπτεμβρίου 2013 η παρουσίαση και η αποδοχή της Προμελέτης με θέμα: "Ανάπλαση της Πλατείας Κύπρου στο Κρανίδι" στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ερμιονίδας, η προμελέτη έχει ανατεθεί στην Αρχιτέκτονα Μηχανικό κα Βορρέα Σοφία.
Η προμελέτη αφορά την ανάπλαση της πλατείας Κύπρου στο Κρανίδι στόχος της είναι η αναβάθμιση του ευρύτερου δημόσιου χώρου της πλατείας, ώστε να γίνει ένα κέντρο με έντονο πράσινο που να μπορεί να δώσει νέα πνοή στην πόλη. Το Κρανίδι είναι ένας οικισμός με ιδιαίτερο πολεοδομικό παραδοσιακό χαρακτήρα. Το Κάτω Κρανίδι αποτελεί το ιστορικό κέντρο του οικισμού. Το νοτιοανατολικό τμήμα του οικισμού, το «Πάνω Κρανίδι» είναι το νεότερο τμήμα του και σε αυτό έχει μεταφερθεί το σύγχρονο κέντρο του.
Η πλατεία Κύπρου (Πάνω πλατεία) αποτελεί το επίκεντρο των δραστηριοτήτων της τοπικής κοινωνίας του Κρανιδίου, αλλά και ευρύτερα του Δήμου Ερμιονίδας.
Γύρω της βρίσκονται αρκετά εμπορικά καταστήματα, δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες κλπ. και οριοθετείται από τρείς δρόμους : βόρεια από τον κύριο οδικό άξονα της, την οδό Μιχαήλ Χάσπαρη, νότια την οδό Παντάνασσας προς Πόρτο Χέλι και ανατολικά την οδό Αγίων Αναργύρων προς Ερμιόνη.
Η ανάπλαση αφορά κυριώς τους δύο χώρους που τέμνονται από την οδό Παντάνασσας συνολικού εμβαδού περίπου χιλίων τετραγωνικών μέτρων : α) την κεντρική «μεγάλη» Πλατεία και β) τον χώρο απέναντι από αυτήν στην νοτιοδυτική πλευρά της την «μικρή» πλατεία.
Οι βασικοί στόχοι που τέθηκαν κατά τον αρχικό σχεδιασμό είναι :
- να ελευθερωθούν οι κοινόχρηστοι χώροι προσθέτοντας πράσινο,
- η αναβάθμιση της επαγγελματικής ζώνης με διασφάλιση του απαραίτητου δημόσιου χώρου,
- η ενοποίηση λειτουργικά και αισθητικά στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό των δύο πλατειών “κεντρικής” και “μικρότερης”,
- η επίτευξη της μέγιστης λειτουργικότητας των προς ανάπλαση χώρων,
- η διασφάλιση διαδρόμων ελεύθερης όδευσης πεζών και την παρεμβολή στοιχείων έντασης και διαφοροποιημένων χρήσεων και
- τέλος η σταδιακή απομάκρυνση της βαβούρας των αυτοκινήτων.
Γενικότερα η ανάπλαση στοχεύει στο να γίνει μια νέα Πλατεία, Σύγχρονη που θα τιμά και θα αναδεικνύει την ιστορία της πόλης του Κρανιδίου, ώστε να αποτελέσει ένα ζωτικό κέντρο και ισχυρό στοιχείο της τοπικής ταυτότητας.
Οι παραπάνω στόχοι υλοποιούνται αφενός με τη ένταξη δυο κυρίαρχων πράσινων αξόνων και αφετέρου με τη χρήση παραδοσιακών υλικών για την δαπεδόστρωσή της. Οι πράσινοι άξονες αποτελούνται από τα χαρακτηριστικά δέντρα της περιοχής : την ελιά και την λεμονιά. Η βασική ιδέα σχεδίασης της Μηχανικού είναι το ισχυρό στοιχείο της τοπικής ταυτότητας "η ελιά " πάνω στην οποία ορίστηκαν και οι άξονες που καθορίζουν την σύνθεση της πλατείας.
Η ελιά, σύμβολο ευημερίας, προστασίας, γονιμότητας, γαλήνης, ειρήνης, νίκης. Θεϊκό δώρο. Δέντρο του καλού συνδεδεμένο με την αναγέννηση και το φως.
Στόχος του σχεδιασμού είναι να γεμίσει η πλατεία με κατοίκους της περιοχής όσο και με επισκέπτες που καθημερινά την διασχίζουν, ώστε να γίνει το ανοικτό πεδίο δραστηριοποίησης τους, ο τόπος συνεύρεσης, κοινωνικής δραστηριότητας, συναναστροφής και αναψυχής.
Συγκεκριμένα η κα Βορρέα Σοφία κατά την παρουσίαση της αναφέρθηκε στα εξής :
“Το βασικό σημείο της σύνθεσης είναι το σημείο τομής των τριών δρόμων της Πλατείας Κύπρου.
Ο βασικός άξονας σχεδιασμού ορίζεται από το παραπάνω σημείο τέμνοντας την κυρίως πλατεία προς την περίφραξη του δημοτικού σχολείου.
Πρόκειται για το βασικό άξονα, αυτόν του «πρασίνου», που αποτελείται από ελιές το δέντρο - σύμβολο της περιοχής,
Αρχικά διέρχεται νοητά ανάμεσα από τα δύο μεγάλα υφιστάμενα πεύκα και στη συνέχεια ορίζεται από μία συστοιχία ελιών.
Ο δεύτερος άξονας πρασίνου, αυτός της «μικρής» πλατείας είναι παράλληλος προς την μονώροφη κατοικία (και την πετρόχτιστη μάντρα) της οδού Παντάνασσας.
Ο δεντροφυτεμένος από εσπεριδοειδή – λεμονιές άξονας ενώνεται νοητά με την απέναντι πλατεία με μια «ελιά» γύρω από την οποία αναπτύσσεται η φυτεμένη επίπεδη έλικα.
Κατά μήκος του κεντρικού άξονα της «μεγάλης» πλατείας, και ανατολικά εκτείνεται παράλληλα ξύλινη πέργκολα κάθετα έως το όριο του πεζοδρομίου. Η πέργκολα θα προσφέρει σκίαση στο χώρο για τους επισκέπτες της πλατείας, αντίστοιχη πέργκολα συναντάμε στο βόρειο τμήμα της μικρής πλατείας.
Η θέση και το σχήμα των δύο ξύλινων κατασκευών αποτελούν πρωταρχική συνθετική επιλογή, ορίζοντας τις δύο προς βορά πλευρές της πλατείας και πετυχαίνοντας την οπτική ενοποίησή της, αλλά συγχρόνως επιτρέποντας και την ανεμπόδιστη προοπτική του χώρου από το σημείο τομής των τριών οδών.
Τα αμφιθεατρικά ημικυκλικά σκαλοπάτια -κερκίδες που θα δημιουργηθούν στην «μικρή» πλατεία καλύπτουν την υψομετρική διαφορά της πλατείας με το πεζοδρόμιο και θα μπορούν να αποτελέσουν τόπος συνάντησης – συνάθροισης, ξεκούρασης, συνομιλίας.
Θα δημιουργηθούν πέτρινα – ξύλινα καθιστικά ανάμεσα στα υπάρχοντα πεύκα και κοντά στους φυτεμένους άξονες.
Το πράσινο η φύτευση αποτελεί όπως προαναφέρθηκε το κυρίαρχο στοιχείο του χώρου. Στο κέντρο της πλατείας τοποθετείται μια ελιά από την οποία εξελίσσεται μία σπειροειδής καμπύλη, επίπεδη έλικα μέσα σε αυτήν πρόκειται να γίνει χαμηλή φύτευση από φυτά που ευδοκιμούν στην περιοχή όπως ρίγανη, δεντρολίβανο, κ.α., ενώ παράλληλα θα τονίζουν το τοπικό στοιχείο και την αυθεντικότητα της.
Θα διατηρηθούν τα μεγάλα υπάρχοντα πεύκα με ανασχεδιασμένα παρτέρια. Στο κέντρο της πλατείας η φύτευση θα παραμείνει χαμηλή ώστε να μην διακόπτεται η οπτική επαφή των χώρων. Οι βασικοί της άξονες είναι πράσινοι και προσφέρουν παράλληλα σκίαση.
Για την άρτια και ασφαλή λειτουργία του χώρου προβλέπονται και τα ακόλουθα έργα υποδομής: ύδρευση, άρδευση, αποχετευτικό σύστημα απορροής ομβρίων.
Στην συγκεκριμένη ανάπλαση προβλέπεται η δημιουργία του απαραίτητου δικτύου ηλεκτρολογικής υποδομής, στο οποίο μελλοντικά θα εγκατασταθούν οι νέοι μεταλλικοί ιστοί και τα φωτιστικά σώματα υψηλής αισθητικής που θα επιλεχθούν για το χώρο. Θα κατασκευαστεί νέο υπόγειο δίκτυο παροχής και το δίκτυο θα συνδεθεί με τους υπάρχοντες ηλεκτρολογικούς πίνακες διανομής και θα είναι σε αναμονή να συνδεθεί με δύο νέους.”
Κατά την διάρκεια του δημοτικού συμβουλίου η προμελέτη ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία και τις τοποθετήσεις τόσο των δημοτικών συμβούλων όσο και δημοτών που παρεβρέθηκαν θα τις λάβει υπόψη της, η κα Βορρέα κατά την τελική εκπόνηση της μελέτης.
Η Πρόεδρος
της Δημοτικής Κοινότητας Κρανιδίου
Μονά Δήμητρα
 |
Προοπτικό ολόκληρης της πλατείας
 |
Προοπτικό ολόκληρης της μεγάλης πλατείας |
 |
| Προοπτικό Κενρικής Πλατείας σημείο μεγάλης ελιάς |
 |
Είσοδος μεγάλης πλατείας
|
 |
| Προοπτικό Μικρής Πλατείας |
 |
| Προοπτικό μικρής Πλατείας σημείο με κυκλικά σκαλοπάτια |
Αγαπητοί φίλοι συμπολίτες,
ΑπάντησηΔιαγραφήΔιαβάζοντας την ανάρτηση της προμελέτης για την πρόταση ανάπλασης της πλατείας Κύπρου, μου γεννηθήκαν κάποιες απορίες και σκέψεις σχεδόν αυθόρμητες επειδή βιώνω καθημερινά το χώρο και λόγω του επαγγέλματος μου . Τις σκέψεις αυτές τις επεξεργάστηκα και θέλησα να τις μοιραστώ μαζί σας δίχως προσωπική σκοπιμότητα ή να εμπλακώ σε πολιτικά ζητήματα. Με την κίνηση μου αυτή θέλω να προσφέρω εθελοντικά, (αλλοίμονο ο ουσιώδης διάλογος δεν μπορεί να μην είναι εθελοντισμός) σε ένα συλλογικό θέμα που βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατά τη γνώμη μου πρέπει να γίνει μια πρόταση η οποία θα ενταχθεί στην υφιστάμενη κατάσταση και να δοθεί μια οργανική διάθεση στη σχεδιαστική πρόταση. Με τον όρο οργανική εννοώ να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό πιο σοβαρά τα υφιστάμενα στοιχεία που αποτελούν
Ο συγκεκριμένος τόπος είναι τοπόσημο και πυρήνας των εμπορικών δραστηριοτήτων για το Κρανίδι. Το ενδιαφέρον του δεν περιορίζεται μόνο στους κατοίκους του δήμου Κρανιδίου μιας και καθημερινά το κέντρο του επισκέπτεται και από κατοίκους των γύρω οικισμών. Οπότε σωστά τοποθετείστε ως προ το μέγιστο της σημασίας και στην ανάγκη ενοποίησης του διηρημένου χώρου από την οδό Παντανάσσης ώστε να γίνει ένας σχεδιασμός που θα μείνει και θα προσδώσει την απαραίτητη αίγλη και να σεβαστεί τις λειτουργίες και τα στοιχεία που έχουν μια πιθανή χωροχρονικη αξία
Εν τάχει να σημειώνω μερικά στοιχειά που διαμορφώνουν την πλατεία όπως την γνωρίζουμε
-Η υπάρχουσα φύτευση. Το μεγάλο πεύκο στη βορειοδυτική γωνία είναι ένα στοιχείο με ιδιαίτερο ενδιαφέρον μιας και φαίνεται πως υπάρχει αρκετά χρόνια. Δίχως να γνωρίζω την ιστορία του Εγώ το θυμάμαι να έχει αυτό τον όγκο πριν τη προηγούμενη ανάπλαση που έγινε, αν θυμάμαι καλά, πριν 15 χρόνια.
- τα καφενεία γύρω από τη πλατεία που δίνουν ζωή στο χώρο σε όλη την διάρκεια της ημέρας του θερινούς μήνες, την άνοιξη και όσο το επιτρέπει γενικά ο καιρός. Οι καταστηματάρχες οικειοποιούνται το δημόσιο χώρο της πλατείας και κυρίως τα στέγαστρα της.
- το περίπτερο,
-η πιάτσα των ταξί.
- η γειτνίαση με τις δύο τράπεζες Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και Αγροτική τράπεζα. Οι συγκεκριμένες περιοχές- όρια αποτελούν συχνά κατά τη διάρκεια της μέρας πυρήνες συναθροίσεων αλλά είναι και περιοχές που γίνεται η πρόσβαση στη σημερινή πλατεία
- Το αστικό κενό και η θέση του ως προ του οικισμό η σχέση που δημιουργείται με την οδό Παντανάσσης και την οδό που οριοθετείται στη βόρεια πλευρά όπως και η συμβολή αυτών των οδών.
- επισκέπτες της πλατειάς. Συνήθως συναθροίζονται και κάθονται στο ανατολικό όριο της πλατειάς ή στο νότιο κοντά στο περίπτερο εκεί που δέντρα δημιουργούν πλουσιοπάροχη σκιά και κατά κάποιο τρόπο κρύβονται από το δρόμο ή είναι κοντά στο περίπτερο από όπου προμηθεύονται κάποιο νερό ή αναψυκτικό.
(Συνεχεια)
ΑπάντησηΔιαγραφήΈπειτα με αδρές γραμμές θα ήθελα να θέσω μερικές προτάσεις η οποίες θα αλλάξουν την όψη της πλατείας προς το καλύτερο.
- Η ενοποίηση το δυο τμημάτων της πλατείας Κύπρου διατηρώντας τις υπάρχουσες κινήσεις στην πλατεία αλλά να δοθεί προτεραιότητα στο πεζό και όχι στα οχήματα στενεύοντας το φάρδος της οδού παντανάσσης στο συγκεκριμένο σημείο, με την τοποθέτηση στοιχείων επιβράδυνσης και τη χρήση άλλου υλικού δαπέδου πέρα από την άσφαλτο , συνήθως χρησιμοποιούνται κυβόλιθοι, στο συγκεκριμένο σημείο.
- Στην συνολική πρόταση για την πλατεία να ενταχθεί και ο σχεδιασμός ενός περιπτέρου μιας και το συγκεκριμένο περίπτερο φαίνεται να είναι σημαντικό στοιχειό της πλατείας σήμερα.
- Γειτνίαση με τις τράπεζες . θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στο σχεδιασμό ότι κατά τη διάρκεια λειτουργιάς των τραπεζών αρκετοί άνθρωποι συναθροίζονται σε αυτά τα όρια. Κατά τη γνώμη μου βρίσκω την αναρτώμενη πρόταση πολύ αμήχανη όσον αφορά αυτά τα όρια της και τη γειτνίαση με αυτά τα όρια της.
- Υπάρχουν αρκετά δέντρα που έχουν μεγαλώσει αρκετά, πέρα από το μεγάλο πεύκο στη ΒΔ πλευρά που φαντάζομαι ότι θα παραμείνει , τα όποια δεν ξέρω αν συμφέρει να κοπούν και να φυτευτούν νέα.
- Να ληφθεί σοβαρά υπόψη στο σχεδιασμό η χωροθέτηση μια πιάτσας ταξί η οποία δεν φαίνεται να υπάρχει στη αναρτώμενη προμελέτη.
- Σε τέτοια ζητήματα σχεδιασμού πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι απόψεις των κάτοικων και των επαγγελματιών που ζουν κοντά στη πλατεία. Οπότε πρέπει να διοργανώνεται επίσημα διάλογος, και να συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι που έχουν άμεσο ενδιαφέρον για την πλατεία ώστε να καταλήξουμε μαζί σε μια πρόταση για αυτό το χώρο.
Τέλος θέλω να ελπίζω ότι βοήθησα με τις γνώσεις και την τύχη να είμαι γείτονας στην πλατεία αυτή, στην προσπάθεια να γίνει μια σοβαρή συζήτηση όσον αφορά την ανάπλαση της πλατείας, αν τυχόν γίνει. Θα χαρώ πολύ αν εισακουστούν οι παρατηρήσεις μου μιας και (μιλάω ειλικρινά και συνάμα δέχομαι τις αγνές προθέσεις του Δήμου και του Μελετητή) πιστεύω ότι η πρόταση δεν εντάσσεται στον τρόπο με τον όποιο έχει διαμορφωθεί η καθημερινότητα του πολίτη και δεν προτείνει ένα αποφασιστικό τρόπο να αλλάξει καίρια προβλήματα που εμφανίζονται στο συγκεκριμένο τόπο κατά τη διάρκειας του χρόνου.
Με εκτίμηση ,
Χρήστος Σπανός , αρχιτέκτονας.